ҚР ОСК Хатшысы Б.Мелдешов «Қазақстан» және «Хабар 24» теларналарына сұхбатында 26 наурыздағы сайлау қарсаңындағы сайлау науқанының барысы туралы деректерді ұсынды

 

2017 жылғы 26 наурыз – мәслихаттардың шығып қалған депутаттарының орнына сайлауда дауыс беру күні.

Сайлауалды науқан өз мәресіне жетіп қалды. 24 наурыз күні сағ. 24.00-де депутаттыққа кандидаттардың үгіт науқаны аяқталады.

А.ж. 24 наурызда Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының хатшысы Бақыт Сәрсенбайұлы Мелдешов «Қазақстан» және «Хабар 24» телеарналарының жаңалықтар бағдарламалары тілшілеріне 26 наурыздағы сайлау қарсаңындағы сайлау науқанының барысы туралы сұхбат берді.

Журналист: Қазіргі уақытта мәслихаттардың шығып қалған депутаттарының орнына сайлау науқаны аяқталуда. Сіз қанша мәслихат депутаты сайланатыны, қазіргі уақытта қанша кандидат ұсынылғаны және тіркелгені туралы ақпарат бере аласыз ба?

Мелдешов Б.С.: Мәслихаттардың шығып қалған депутаттарының орнына сайлау 2017 жылғы 26 наурызда болады. Сайлау республиканың Ақмола, Ақтөбе және Маңғыстау облыстарынан, сондай-ақ Алматы қаласынан басқа 12 өңірінде өтеді.

Бос орындар 58 сайлау округінде қалыптасқан, оның ішінде:

- облыстық мәслихат депутаттары – 13;

-  қалалық мәслихат депутаттары – 9;

- аудандық мәслихат депутаттары – 36.

- ең көп бос орын Алматы облысында – 9, Қарағанды облысында – 8, ең аз Қызылорда облысы мен Астана қаласында – 1 округтен.

- Сайлау науқаны барысында 201 кандидат ұсынылды.

- Округтік сайлау комиссиялары шығып қалған мәслихат депутаттарының орнына кандидаттар ретінде барлығы 172 адамды тіркеді, олардың 59-н саяси партиялар ұсынды, 113 – өзін-өзі ұсынды. Тіркелген кандидаттардың көпшілігі – ер адамдар (129 немесе 75,0%). Әйелдер – 43 немесе 25,0 %.

Кандидаттарды ұсыну мен тіркеу ақпан айы бойы жүрді, наурыздың басында кандидаттар сайлау алдындағы үгітке кірісті.

Журналист: Депутаттыққа кандидаттардың сайлау алдындағы үгітін Сіз қалай сипаттай аласыз?

Мелдешов Б.С.: Сайлау заңнамасына сәйкес барлық кандидаттарға БАҚ-қа шығуы үшін тең жағдайларға кепілдік берілген. Атап айтқанда, мемлекет кандидаттарға теледидар арқылы он бес минут сөз сөйлеуіне, радио арқылы он минут сөз сөйлеуіне, сондай-ақ баспа басылымдарында көлемі 0,1 баспа табақтан аспайтын екі мақала жариялауына кепілдік береді.

Мәслихаттар депутаттығына кандидаттардың үгіт науқанының ерекшелігі үгіт кандидаттың өзі тұратын нақты сайлау округінің сайлаушыларына бағытталғанында. Сондықтан кандидаттар өздерінің және сенім білдірген адамдарының сайлаушылармен жеке кездесулері, баспа материалдарын шығару және тарату сияқты үгіт нысандарына артықшылық береді.

Мәслихаттардың шығып қалған депутаттары сайлауының өңірлік екенін ескере отырып, үгіт науқанында облыстық, аудандық, қалалық бұқаралық ақпарат құралдары(телевидение, радио, газеттер) тартылды.

Үгітті жүргізу үшін кандидаттар республикалық бюджеттен бөлінген қаржыдан басқа өз сайлау қорларын құруға құқылы. Алайда, көпшілік кандидаттар ол мүмкіндікті пайдаланбайды және мемлекет бюджетінен бөлінген қаражатпен қанағаттанады.

Қазіргі уақытта кандидаттардың сайлау алдындағы үгіті аяқталуда. Ол 24 наурыз күні, түн жарымда аяқталады. Сайлау болатын күннің алдындағы күнi және дауыс беретін күні сайлау алдындағы үгітке тыйым салынған.

Журналист: Жер-жердегі сайлау комиссиялары дауыс беру күніне қаншалықты дайын?

Мелдешов Б.С.: Ең алдымен, ағымдағы сайлау науқанын ұйымдастыру мен өткізуге 466 сайлау комиссиясы жұмылдырылғанын, оның ішіне 53 аумақтық, 58 округтік және 355 учаскелік сайлау комиссиялары кіретінін айта кеткім келеді.

Дауыс берудің өткізілуіне екі күн қалды. Жер-жердегі барлық учаскелік сайлау комиссиялары сайлауды өткізуге дайын, олар жоғары тұрған сайлау комиссияларының нұсқаулықтары мен ұсынымдарын алды, дауыс беруге арналған үй-жайларды дауыс беру кабиналарымен, тұрақты және тасымалданатын сайлау жәшіктерімен, қажетті байланыс құралдарымен, көлікпен, компьютерлік және көбейту техникасымен жарақтандыру толық аяқталды, сайлау бюллетеньдері жеткізілді.

Ортсайлауком барлық жұмылдырылған сайлау комиссияларына ұйымдастырушылық, әдістемелік және ақпараттық қолдау көрсетіп, олардың қызметін үйлестіруде.

Сайлау органдарының басты міндеті барлық сайлау рәсімдерінің еліміздің сайлау заңнамасына қатаң сәйкес түрде өткізілуін қамтамасыз ету болып табылады. Сайлау науқандары бұл міндетті ойдағыдай шеше алады деп ойлаймын.